Pegaz jest stworzeniem nad wyraz pięknym, niemal doskonałym, dzikim, to znaczy nieoswojonym, nieokiełznanym, wolnym, niezawisłym -zaiste majestatycznym, ale nigdy nie zastygłym w pozie głupkowatych władców.
fragment tekstu Zbigniewa Herberta, pt. „Pegaz”.
„Pegazy” na Placu Krasińskich, VII.2008-V.2024
fot. Beata Konarska
W 2008 roku razem z Pawłem Konarskim zostaliśmy zaproszeni przez Dyrektora Biblioteki Narodowej Pana Tomasza Makowskiego oraz Mikołaja Baliszewskiego do stworzenia aranżacji unikatowej wystawy „Herbert – Norwid. Inspiracje śródziemnomorskie”, która została zorganizowana jako główne wydarzenie obchodów roku Herberta. Wystawa trwała od 25 kwietnia do 17 maja 2008 roku.
Niewiele osób wie, że zarówno Herbert jak i Norwid byli utalentowanymi twórcami plastycznymi, dokumentalistami rzeczywistości również za pomocą szkiców i grafik. Na wystawie zostało zaprezentowanych kilkaset rysunków Zbigniewa Herberta zestawionych z prawie 150 rysunkami Cypriana Kamila Norwida.
W pracach artystów motyw pegaza wydał mi się rodzajem symbolicznej klamry spinającej ich twórczość ze starożytnością. Stworzyłam więc formę plastyczną tego mitycznego stworzenia, a Paweł Konarski nadał jej konstrukcję techniczną.
Nie sposób było zaprezentować wszystkich oryginalnych prac artystów, stąd pomysł na projekcję multimedialną. W brzuchach zwierzy obustronnie umieszczone były monitory, na których wyświetlane były dzieła. Tło audio tworzyły utwory literackie Herberta i Norwida, czytane przez Zbigniewa Zapasiewicza i Andrzeja Ferenca, których można było posłuchać w trakcie oglądania projekcji przez słuchawki dołączone do każdego pegaza. Od początku ideą koncepcji Pegazów było wyprowadzenie ich na trawnik po wystawie, więc boki z wycięciami na monitory zostały zastąpione pełnymi gładkimi płaszczyznami.
21 sierpnia 2008 roku Pegazy stanęły przed Pałacem Rzeczpospolitej na Placu Krasińskich, wzbudzając kontrowersje i oburzenie jednych, a zachwyt innych.
Wstępnie miały wypasać się do końca roku Herberta, jednak zostały tak pozytywnie przyjęte przez Warszawiaków, że zadomowiły się na Placu Krasińskich na 16 lat. W maju 2024 roku, będąc mocno nadgryzione zębem czasu, pojechały do sanatorium na kurację odmładzającą przeprowadzoną przez mistrza ceremonii Pana Włodzimierza Matyaszczyka.
21 sierpnia 2024 roku wylądowały na Polu Mokotowskim, na łące należącej do Biblioteki Narodowej.
Pegazy są tu zaopiekowane, pod okiem swojej Pani – Biblioteki Narodowej.
Jestem szczęśliwa, że Pegazy dostały swoje drugie życie właśnie teraz, po 16 latach, kiedy zatoczyła się pętla czasu, i obchodzimy 100 lecie urodzin Herberta.
W sobotę 28 września o godzinie 13.00, w ramach Festiwalu Warszawska Jesień, odbędzie się oficjalne powitanie Pegazów połączone z premierowym wykonaniem miniatury elektronicznej Krzysztofa Cybulskiego pt. „Pegazy” inspirowanej rzeźbą!
Życzę Pegazom wspaniałego i długiego wypasu!
Zobacz: >> Montaż Pegazów Na Polu Mokotowskim
Wystawa „Norwid-Herbert. Inspiracje śródziemnomorskie”. była prezentacją z cyklu „Pokaz Skarbu” pod honorowym patronatem Lecha Kaczyńskiego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Mecenasi wystawy „Norwid-Herbert. Inspiracje śródziemnomorskie”/BIBLIOTEKA NARODOWA, MKIDN
Mecenas instalacji „Pegazy”/BIBLIOTEKA NARODOWA
Projekt znalazł się w filmie promującym Warszawę jako kandydata na Europejskie Miasto Kultury 2016 w reżyserii Agnieszki Holland i Magdaleny Łazarkiewicz.
